Studio kompozycji

1. Opis aplikacji

Przedstawiona w dokumencie aplikacja służy do tworzenia kompozycji mapowych, które mogą następnie być udostępnione dla użytkowników zewnętrznych w celu prezentacji bądź analizy danych.

Studio Kompozycji Mapowej nie wymaga procesu instalacji ani konfiguracji – jest otwierane bezpośrednio w oknie przeglądarki internetowej (nie wymaga także instalacji dodatkowych wtyczek). Jej podstawową funkcją jest proces tworzenia kompozycji mapowej.

Studio Kompozycji Mapowej ma postać intuicyjnego wizarda, który umożliwia użytkownikowi przygotowanie – w oparciu o dostępne zasoby i funkcje – kompozycji mapowej oraz zapisanie i jej opublikowanie.

2. Zasady poruszania się po aplikacji

Konwencje stosowane w dokumencie

W niniejszym rozdziale zamieszczone zostały główne pojęcia i skróty użyte w dalszych rozdziałach dokumentu.

Tabela 1. Słownik pojęć i skrótów

Lp. \| Pojęcie / skrót \| Wyjaśnienie
1	NSIS	Narodowy System Informacji Satelitarnej
2	WMS	Międzynarodowy standard udostępniania danych przestrzennych w Internecie w postaci rastrowej.
3	WMTS	Międzynarodowy standard udostępniania danych przestrzennych w Internecie w postaci rastrowych, predefiniowanych fragmentów mapy (tzw. kafli).
4	LPM	Lewy przycisk myszy

Poniższa tabela zawiera opis elementów sterujących aplikacji.

Tabela 2. Elementy sterujących aplikacji

Element	Opis
	Przycisk włączonej/wyłączonej widoczności
	Przycisk usuwania (Kosz)
	Przełączniki (Checkbox)
	Suwak zmiany wartości parametru
	Przycisk „odwróć paletę”
	Przyciski edycji symbolu

3. Sterowanie aplikacją

Głównym urządzeniem do obsługi aplikacji jest mysz komputerowa. Przy jej pomocy możliwa jest podstawowa nawigacja po mapie, konfiguracja kolejnych elementów oraz obsługa funkcji aplikacji.

Sterowanie jest intuicyjne i nieskomplikowane. Wszystkie funkcje uruchamia się poprzez najechanie kursorem myszki na odpowiednią ikonę, a następnie wciśnięcie LPM.

Poruszanie się po mapie: przytrzymaj LPM, „przeciągnij” mapę w żądane miejsce, a następnie zwolnij przycisk.
Można używać także klawiszy strzałek na klawiaturze.
Przybliżanie/oddalanie mapy: użyj rolki myszy, kręcąc w górę lub w dół.
Wprowadzanie wartości: wskaż odpowiednie pole, kliknij LPM i wprowadź wartość z klawiatury.

4. Funkcje aplikacji

W niniejszej części opisane zostały poszczególne funkcje Studia kompozycji mapowej, które są dostępne dla użytkowników zalogowanych.

5. Uruchomienie Studia Kompozycji Mapowej

Studio kompozycji mapowej jest uruchamiane z poziomu Menedżera zasobów. Użytkownik wybiera symbol Dodaj zasób + → Usługa → z rozwijalnej listy Nowa kompozycja mapowa.

Rysunek 2 Uruchomienie Studia kompozycji mapowej — *Rysunek 2. Uruchomienie Studia kompozycji mapowej*

6. Zawartość mapy

W zakładce Zawartość mapy użytkownik wybiera z listy dane, które będą wchodziły w skład kompozycji. Wybór mapy odbywa się poprzez kliknięcie LPM w jej nazwę. Wskazana mapa jest oznaczona kolorem. Użytkownik ma możliwość wyboru kilku map podkładowych.

Dodaj dane

W celu dodania nowego zasobu – danych, należy wybrać przycisk Dodaj dane. Wyświetla się okno umożliwiające wyszukiwanie danych oraz ich dodanie do aplikacji.

Użytkownik może wskazać zasób bezpośrednio na liście lub wyszukać go, korzystając z dostępnych filtrów:

wyszukiwanie zasobu po nazwie,
filtrowanie po typie zasobu wybranego z listy,
filtrowanie po dostępności zasobu wybranego z listy,
filtrowanie po słowach kluczowych zasobu wybranych z listy,
filtrowanie po cechach zasobu (nazwa, identyfikator, data utworzenia, data modyfikacji),
sortowanie zasobów rosnąco lub malejąco,
filtrowanie zasobów oznaczonych jako ulubione.

Użytkownik wybiera zasób klikając LPM na jego nazwie, a następnie przycisk Wybierz i przejdź do konfiguracji.

Rysunek 4 Dodaj danych – Wybór danych — *Rysunek 4. Dodaj danych – Wybór danych*

Wskazany zasób zostaje dodany w aplikacji. Użytkownik może dodać jednocześnie więcej niż jeden zasób danych.

Rysunek 5 Dane użytkownika – dodane dane — *Rysunek 5. Dane użytkownika – dodane dane*

Pod przyciskiem Menu przy warstwie dostępne jest menu kontekstowe z opcjami Duplikuj oraz Usuń. Zduplikowana warstwa posiada takie same parametry konfiguracyjne jak warstwa źródłowa.

Dodaj grupę

Użytkownik wybiera przycisk Dodaj grupę. Wyświetla się widżet narzędzia.

Użytkownik wpisuje nazwę dla grupy i wybiera przycisk Zapisz. Grupa zostaje dodana i na liście warstw wyświetla się wytłuszczonym tekstem. Aby dodać warstwy do grupy, użytkownik przeciąga warstwy widoczne na liście metodą chwyć i upuść.

Dodanie warstwy do grupy

Wczytaj definicję kompozycji

Funkcja umożliwia użytkownikowi wczytanie z dysku predefiniowanej definicji dla kompozycji mapowej.

Edytuj kompozycję

Funkcja umożliwia użytkownikowi dopisanie do kodu własnych reguł określających kompozycję.

Rysunek 9 Edycja kompozycji — *Rysunek 9. Edycja kompozycji*

Ustawienia warstwy

Użytkownik zaznacza warstwę na liście danych użytkownika (warstwa zostaje podświetlona), a następnie z prawego menu wybiera przycisk Ustawienia warstwy. Znajdują się tu informacje o źródle danych oraz podstawowe parametry warstwy do konfiguracji, np. nazwa warstwy.

Użytkownik za pomocą checkboxów decyduje, czy warstwa ma być widoczna na Liście warstw oraz korzysta z dostępnych opcji warstwy. Za pomocą suwaka zmienia procent krycia warstwy.

Symbolizacja

Użytkownik wybiera przycisk Symbolizacja. Wyświetlają się narzędzia umożliwiające symbolizację warstwy. Dodatkowo w tym miejscu użytkownik ustawia zakres skalowy warstwy za pomocą suwaka, bądź przez wpisanie lub wybranie wartości skali z listy. Ustawienia skali dotyczą układu EPSG:2180.

Rysunek 11 Konfiguracja zakresu skalowego warstwy — *Rysunek 11. Konfiguracja zakresu skalowego warstwy*

Lista dostępnych opcji dla Rodzaju prezentacji jest uzależniona od typu geometrii warstwy. Opcje z listy definiują dostępne parametry symbolu do konfiguracji. W większości przypadków symbol ma charakter złożony i przedstawiony jest w postaci rozwijalnego drzewka. Każdy element drzewka może również posiadać różne parametry do konfiguracji.

Rysunek 12 Symbolizacja na przykładzie geometrii punktowej — *Rysunek 12. Symbolizacja na przykładzie geometrii punktowej*

Na poziomie głównego elementu drzewka użytkownik może: - wybrać symbol z katalogu symboli, - skonfigurować zależność od skali, - włączyć klastrowanie i etykiety klastrów.

Rysunek 13 Symbolizacja na przykładzie znacznika prostego — *Rysunek 13. Symbolizacja na przykładzie znacznika prostego*

Dla kolejnego elementu drzewka, czyli Znacznika prostego, dostępne są inne parametry, takie jak: rodzaj znacznika, symbol, wypełnienie, obrys, rozmiar, przesunięcie oraz obrót. Tworzenie złożonych symboli (multisymboli) jest możliwe za pomocą prawego panelu obok drzewka.

Rysunek 14 Zarządzanie multisymbolami — *Rysunek 14. Zarządzanie multisymbolami*

Rodzaj prezentacji zmienia się w zależności od rodzaju geometrii warstwy.

Rodzaje prezentacji dla warstwy punktowej:

Prosta prezentacja – proste zobrazowanie danej geometrii na mapie,
Unikalne wartości – prezentacja geometrii w zależności od konkretnej wartości atrybutów,
Kartogram – przedziały wartości – przedstawienie geometrii na podstawie zdefiniowanych przedziałów wartości liczbowych (np. intensywność koloru pokazuje natężenie zjawiska),
Kartodiagram – prezentacja atrybutów w formie wykresów (np. słupkowy, kołowy),
Kartodiagram strukturalno-klasyfikacyjny – prezentacja ilości zjawiska przy użyciu diagramów,
Kartodiagram złożony – prezentacja części składowych zjawiska,
Mapa gęstości – dostępna tylko dla punktów, prezentuje siłę zjawiska,
Mapa skupisk – dostępna tylko dla punktów, związana z klastrowaniem – im więcej punktów, tym zjawisko silniejsze.

Rodzaje prezentacji dla warstwy liniowej:

Prosta prezentacja – proste zobrazowanie geometrii na mapie,
Unikalne wartości – prezentacja geometrii w zależności od wartości atrybutów,
Kartogram – przedziały wartości – prezentacja geometrii na podstawie przedziałów liczbowych atrybutów,
Kartodiagram wstęgowy – szerokość wstęgi obrazuje natężenie zjawiska.

Rodzaje prezentacji dla warstwy poligonowej:

Prosta prezentacja – proste zobrazowanie geometrii na mapie,
Unikalne wartości – prezentacja geometrii w zależności od wartości atrybutów,
Kartogram – przedziały wartości – prezentacja geometrii na podstawie zdefiniowanych przedziałów liczbowych,
Kartogram strukturalno-klasyfikacyjny – kartogram złożony, prezentujący dwa zjawiska jednocześnie (pierwsze kolorem, drugie szrafą),
Kartodiagram – prezentacja atrybutów w formie wykresów (np. słupkowy, kołowy),
Kartodiagram strukturalny i sumaryczny – prezentacja trzech zjawisk, których suma wynosi 100% (liczba kategorii automatycznie dostosowana, z możliwością zmiany),
Kartodiagram złożony – prezentacja części składowych zjawiska.

Parametry prezentacji

W zależności od wybranego sposobu prezentacji, Użytkownik ma możliwość dostosowania parametrów takich jak rodzaj symbolu, kolory, grubości i rodzaje linii, przedziały i wiele innych. Poniżej opisane zostały szczegółowo poszczególne parametry, w różnych rodzajach prezentacji i geometrii.

Prosta prezentacja

A. W przypadku geometrii punktowej Użytkownik na poziomie głównego elementu drzewka może: - wybrać symbol z katalogu symboli, - skonfigurować zależność od skali dla rozmiaru punktu, - włączyć klastrowanie i etykiety klastrów.

Katalog symboli

Katalog z predefiniowanymi symbolami z możliwością dodania własnego pliku w formacie *.png. Katalog można przeszukiwać i filtrować po kategorii symbolu.

Zależność od skali

Użytkownik może ustawić rozmiar, w jakim będzie wyświetlał się obiekt w zależności od skali mapy. Wartość pomiędzy skalami będzie zmieniać się liniowo.

Unikalne wartości

Dla geometrii punktowej Użytkownik może określić klasyfikację unikalnych wartości na podstawie wybranego pola, zależności od skali, klastrowania i etykiet klastrów.

Parametry:

Pole – na podstawie którego system wyróżni unikalne atrybuty.
Pole 2 – wybór drugiego pola umożliwia kombinacje unikalnych wartości z dwóch pól.
Pole 3 – po wybraniu wartości dla Pole 2, wybór trzeciego umożliwia kombinacje unikalnych wartości z trzech pól.
Paleta kolorów – do wyboru predefiniowane palety kolorów z możliwością odwrócenia domyślnej kolejności.

*Rysunek 19 Unikalne wartości - paleta kolorów*

Po wybraniu palety kolorów: przyciski {Zastosuj} i {Zamknij}. Po wyborze palety, klasyfikacja obiektów odbywa się automatycznie.

*Rysunek 20 Unikalne wartości - wybrana paleta kolorów*

Dodatkowe opcje:

Dodanie nowej wartości – wpisanie w polu [Nowa wartość].
Edycja opisu – modyfikacja pola w kolumnie [Opis].
Usuwanie wartości – przycisk {Usuń wszystko} usuwa wszystkie dodane wartości; pojedyncze wartości można usunąć przyciskiem kosza.
Edycja symbolu – przycisk otwiera okno edycji symboli, analogicznie jak dla symbolizacji w rodzaju prezentacji Prosty.

Unikalne wartości – geometria powierzchniowa i liniowa

Po wprowadzeniu zmian Użytkownik wybiera przycisk {Powrót}.

Użytkownik może skonfigurować nazwę i symbol domyślnych wartości (dla wartości, które nie należą do żadnej unikalnej wartości).

Zakładki takie jak Zależność od skali, Klastrowanie, Etykiety klastrów zostały opisane przy symbolizacji dla rodzaju prezentacji Prosty.

Geometria powierzchniowa

Dla geometrii powierzchniowej Użytkownik może określić klasyfikację unikalnych wartości na podstawie wybranego pola oraz zależności od skali.

*Rysunek 22 Unikalne wartości - warstwa powierzchniowa*

Parametry są zbliżone do geometrii punktowej:

Pole – na podstawie którego system wyróżni unikalne atrybuty.
Pole 2 – umożliwia kombinacje unikalnych wartości z dwóch pól.
Pole 3 – umożliwia kombinacje unikalnych wartości z trzech pól.
Paleta kolorów – do wyboru predefiniowane palety kolorów z możliwością odwrócenia kolejności (Rysunek 38).
Dodawanie nowej wartości – wpisanie w polu [Nowa wartość].
Edycja pola opisu – modyfikacja w kolumnie [Opis].
Usuwanie wartości – przycisk {Usuń wszystko} usuwa wszystkie wartości; pojedyncze wartości można usunąć przyciskiem kosza.
Edycja symbolu – po wybraniu przycisku Użytkownik edytuje poszczególne symbole (analogicznie jak dla rodzaju prezentacji Prosty).
Po wprowadzeniu zmian Użytkownik wybiera przycisk {Powrót}.

Zakładka Zależność od skali została opisana przy symbolizacji dla rodzaju prezentacji Prosty.

Geometria liniowa

Dla geometrii liniowej Użytkownik może określić klasyfikację unikalnych wartości na podstawie wybranego pola oraz zależności od skali.

*Rysunek 23 Unikalne wartości - warstwa liniowa*

Parametryzacja jest analogiczna do geometrii punktowej:

Pole – na podstawie którego system wyróżni unikalne atrybuty.
Pole 2 – umożliwia kombinacje unikalnych wartości z dwóch pól.
Pole 3 – umożliwia kombinacje unikalnych wartości z trzech pól.
Paleta kolorów – do wyboru predefiniowane palety kolorów z możliwością odwrócenia kolejności (Rysunek 38).
Dodawanie nowej wartości – wpisanie w polu [Nowa wartość].
Edycja pola opisu – modyfikacja w kolumnie [Opis].
Usuwanie wartości – przycisk {Usuń wszystko} usuwa wszystkie wartości; pojedyncze wartości można usunąć przyciskiem kosza.
Edycja symbolu – analogicznie jak dla rodzaju prezentacji Prosty.
Po wprowadzeniu zmian Użytkownik wybiera przycisk {Powrót}.

Zakładka Zależność od skali została opisana przy symbolizacji dla rodzaju prezentacji Prosty.

Kartogram – przedziały wartości

Geometria punktowa

Dla geometrii punktowej Użytkownik może określić klasyfikację przedziałów wartości na podstawie wybranego pola, symbolu oraz braku danych.

W zakładce {Klasyfikacja} Użytkownik konfiguruje następujące parametry:

Zmienna – pole liczbowe, na podstawie którego tworzony jest kartogram.
Pole normalizujące – opcjonalne pole do normalizacji danych (np. według powierzchni).
Klasyfikacja – brak klasyfikacji (kartogram ciągły), równe przedziały, kwantyle, przedziały naturalne, odchylenie standardowe, przedziały własne.
Liczba klas – możliwość ustawienia liczby klas.
Histogram – podgląd lub edycja klas na podstawie histogramu.
Wyróżnienie wartości ujemnych – możliwość oznaczenia wartości ujemnych innym kolorem.
Paleta kolorów – wybór predefiniowanej palety z możliwością odwrócenia kolejności (Rysunek 38).
Odwróć klasyfikację – opcja odwrócenia wartości w klasyfikacji.
Edycja wypełnienia – edycja koloru wypełnienia przedziału.
Usuwanie przedziału – usunięcie przedziału powoduje automatyczne przejście na klasyfikację typu „Własne przedziały”.
Minimalna wartość – domyślnie najniższa wartość w polu, możliwość modyfikacji.

W zakładce {Symbol} Użytkownik ustawia wspólne podstawowe parametry dla symbolu: kształt, rozmiar, kolor, krycie i grubość obrysu.

*Rysunek 25 Kartogram – Symbol geometrii punktowej*

Zakładka {Brak danych} pozwala na osobną prezentację braku danych (opis oraz wygląd symbolu).

Geometria powierzchniowa

W przypadku prezentacji dla geometrii powierzchniowej, Użytkownik ma możliwość określenia klasyfikacji przedziałów wartości na podstawie wybranego pola, symbolu oraz braku danych.

*Rysunek 26 Kartogram - geometria poligonowa*

W zakładce {Klasyfikacja} Użytkownik konfiguruje parametry analogicznie jak dla geometrii punktowej. W zakładce {Symbol} Użytkownik ustawia wspólne podstawowe parametry dla symbolu: krycie wypełnienia, kolor, krycie i grubość obrysu.

*Rysunek 27 Kartogram – Symbol geometrii powierzchniowej*

Zakładka {Brak danych} pozwala na osobną prezentację braku danych (opis oraz wygląd symbolu).

Geometria liniowa

W przypadku prezentacji dla geometrii linowej, Użytkownik ma możliwość określenia klasyfikacji przedziałów wartości na podstawie wybranego pola, symbolu oraz braku danych.

*Rysunek 28 Kartogram – Symbol geometrii liniowej*

Zakładka {Brak danych} pozwala na osobną prezentację braku danych (opis oraz wygląd symbolu).

Etykietowanie

Użytkownik wybiera przycisk {Etykietowanie}. Wyświetla się okno konfiguracji.

Użytkownik wybiera warstwę i aktywuje przełącznik. System wyświetla parametry do konfiguracji.

Możliwe jest tworzenie klas etykiet za pomocą { +} i symbolizacja każdej klasy w inny sposób.

Zakładka {Wyrażenie}:

Pole etykiety – atrybut do wyświetlenia etykiet
Warunek – tylko obiekty spełniające warunek

Wyrażenie zaawansowane

Użytkownik może skonstruować wyrażenie zaawansowane. W tym celu aktywuje przełącznik ( ). System wyświetla formatkę do konstruowania wyrażeń zaawansowanych.

Użytkownik korzysta z wyszukiwarki pól oraz operatorów logicznych, aby zbudować wyrażenie, zgodnie z którym zostaną wyświetlone etykiety.

Aby wprowadzić konkretne pole w wyrażeniu, można je wpisać w odpowiedni sposób.

*Rysunek 32 Etykietowanie - wyrażenie zaawansowane*

W zakładce {Tekst} Użytkownik konfiguruje parametry dotyczące wyglądu etykiet:

Czcionka – Open Sans, Roboto lub Fira Sans
Rozmiar
Kolor i krycie tekstu
Pogrubienie i pochylenie
Obrót
Przesunięcie X i Y
Grubość, kolor i krycie otoczki

W zakładce {Położenie} Użytkownik ma możliwość zadecydowania o pozycji stosunku do punktu: u góry, u góry i na lewo, u góry i na prawo, u dołu, u dołu i na lewo, u dołu i na prawo, centralnie na punkcie, na lewo, na prawo. Konfiguracja odbywa się za pomocą wybrania wartości z listy. Dla poligonu jest tylko jedna opcja: poziomo w poligonie, podobnie dla linii, jest tylko: na środku linii wzdłuż. Dodatkowo opcja Rozwiązywanie konfliktów etykiet, która jest domyślnie włączona pozawala uniknąć nakładania się etykiet.

W zakładce {Widoczność} Użytkownik określa zasięg wyświetlania etykiet poprzez wpisane skali minimalnej i maksymalnej, poprzez wybór skali z listy lub za pomocą suwaków.

*Rysunek 35 Etykietowanie - widoczność*

W zakładce {Tło} Użytkownik może dodać tło do znacznika. W tym celu aktywuje przełącznik ( ).

Metadane

W zakładce {Metadane} Użytkownik decyduje, jakie informacje będą wyświetlane dla dodanej aplikacji.

7. Ustawienia usługi

Zakładka Ustawienia usługi zawiera narzędzia umożliwiające przygotowanie usługi dynamicznej lub kaflowanej (np. WMS czy WMTS).

W celu skorzystania z usług poza systemem należy upublicznić zasób na poziomie Menedżera zasobów.

Uwaga! Przed przejściem do tej zakładki należy zapisać mapę.

Interfejsy usługi

W zakładce {Interfejsy usługi} Użytkownik może edytować zasięg, dane usługi, jak również zatrzymać ją.

Kafle

W zakładce {Kafle} Użytkownik może dodawać kafle definiujące usługę. Użytkownik dodaje nowy kafel poprzez użycie przycisku

*Rysunek 41 Kafle - nowa definicja kafla*

Metadane

W zakładce {Metadane} Użytkownik decyduje, jakie informacje będą wyświetlane dla dodanej aplikacji.